İzmir e yakışmayacak ölçüde bakımsız. (Veya, bakımsız olduğu için yakışıyor desek daha mı doğru olur?)

Klasik gar bi özelliği yok 20.07.2023 tadilat da gene de hizmet veriyor Not tiren kalkış saat normal ama varış saati maalesef ki anormal 2 ci kez İzmir Bandırma tiren biliyorum 6 saat gidilecek yeri malesef ki 7 saat geçti her iki yolculuğum da aynı oldu daha bi çok düzensiz şeyler var ama gerek yok 16.08.2023 son yolculuk

Manisa ve Ankara’ya giderken kullandığım gar , daha önce yaptığım yorumu göremediğim için tekrar yazıyorum , yolcu bekleme koltuklarında geceden kalma insanları uyukluyorken görebilirsiniz , güvenlik görevlileri o tarz insanları daha çok “berduş gibi “ uyandırıp çıkartmakla meşgullerdi . Bir puan kırma sebebim de bu görüntüdür …

Tarihi ve güzel binalardan biri..Basmane Gar binası, 'Regie Generale' adlı Fransız şirket tarafından 1876 yılında inşa edildi. demiryolu yapımı ise 1856 yılında başlamış önce ingilizler sonra fransızlar ile devam etmiş
İzmir-Aydın demiryolu ve bu hattın bir parçası olan Basmane Tren Garı'nın yapımı, İngiltere teşvikiyle gerçekleşmiştir.. Osmanlı İmparatorluğu döneminde demiryolu projeleri, yabancı sermaye ve mühendislik desteğiyle yapılmıştır. İzmir-Aydın hattı, 1856 yılında British Ottoman Railway Company (İngiliz Osmanlı Demiryolu Şirketi) tarafından inşa edilmeye başlanmıştır ve bu, Osmanlı topraklarındaki ilk demiryolu projelerinden biridir.

İngilizler bu hattı, Batı Anadolu’da üretilen tarım ürünlerini (özellikle pamuk, tütün ve üzüm) limana taşıyarak Avrupa'ya ihraç etmek amacıyla desteklemiştir. İngiliz şirketleri, hattın inşasında hem finansman sağlamış hem de işletmesini üstlenmiştir. Bu durum, Osmanlı'da demiryolu ağının gelişimini başlatan ilk büyük adımlardan biri olarak kabul edilir.

Osmanlı Devleti’nde demiryolu hatlarının yapılmak istenmesi sonrasında yapımı tasarlanan ilk hatlar arasında İzmir-Kasaba (Turgutlu) hattı bulunmaktadır. Hattın yapımı için bir İngiliz girişimiyle anlaşılır. Hattın temeli 1664’te atılır ve 1866’da resmi açılışı yapılır. Bu hat, Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da açılışı yapılan ilk demiryolu hattıdır.

Yaşlılar için aşağıya iniş merdiveni konulmamış olması beni üzdü yürüyen merdivenlerin biri aşağı yönlendirilebilirdi, istasyonlardan yoğun olanlara port hızlı şarj cihazı konabilir,

Tarihi tren garı binası tadilatta olduğu için kapalı. Arkadaki açık hava bekleme yerinden bilet alınabiliyor. Bir süre sonra daha rahat olur umudundayim .

Eski güzelliğini ve orijinalliğini koruyan bir tren istasyonu, buradan rahatlıkla Aydın vs. gibi yerlere gidilebiliyor.

Fakat imkanlar çok kısıtlı, yemek isteseniz en kaliteli şey içinde 3-4 sucuk parçalı tost. Alternatifler neredeyse sıfır.

“Yüksek Hızlı Tren” olarak geçiyor ama hala “Kara Tren” dediğimiz eski tiplere göre 40-50 dakika daha erken gittiği için çok tercih edilmiyor diye burası geliştirilmiyor olabilir.

Yine de kullanan çok insan var çünkü diğer ulaşım araçlarına göre daha ucuz. TCDD’nin gerekli iyileştirmeleri yapması lazım.

Görevliler çok kaba,dunyadan bir haberler. Basmane Odemis seferi gecikme yaşadı,inen makinist tren Ödemişten geliyor diye bilgi verdi. 66 yasindaki anneme bilet aldim ve bıraktım boyle bir sorun varsa neden bilet satıyor neden bilgi vermiyor. 1 saatlik gecikme mi olur nasıl haberi olmaz.

Giriş ve çıkışlar yan taraftaki yoldan yapılıyor. Asıl binada restorasyon çalışmaları vardı. Konya mavi treni ile Manisa Turgutluya yolculuk yaptım. Tren çok konforlu geniş ve klimalıydı. Fiyat olarak zaten çok çok iyi.

TCDDY ile yapmış olduğum seyahatlerim esnasında, sayısı küçümsenemeyecek kadar çok tren garı gördüm. Gördüğüm tren garlarının çoğu, İzmir gibi büyük şehirlerde olmasada, tarihi dokusunu korumuş, özenle restore edilmiş, faal tren garlarıydı.

Basmane garı, restorasyon adı altında, yıllarca brandalarla örtülü kaldı. Sökülen brandalar, örtüler ardından yarım yamalak ortaya çıkan görüntü şimdide bariyerler arkasında, hala değişmeyen çirkinleştirlmiş, taş bina dokusu yok edilmiş görüntüsüyle içler acısı, adeta "viran gar"durumundadır. Tarihi dokusu katledilmiş gar adeta varoş tipi bir binaya dönüşmüş durumda ve bitmek bilmeyen tadilatı hala sürmekte!... Yolcular yaz, kış demeden gar binası dışında hizmet almak, beklemek zorunda. Yüzbinlerin gelip geçtiği garın katledilmiş görüntüsü dışında gara giriş, çıkış yollarının, gördüğüm tren garları arasında, en kırık dökük ve İzmir gibi bir şehre en yakışıksız, eziyet ve utanç verici olduğunu üzüntüyle söylemeliyim.

Yani yiyiciliğinde bir adabı olmalı demiyorum ana yıllardır bitmeyen ve vatandaşa eziyet olarak geri dönen vergilerimizle ne yapıldığı hakkında aklıma başka bir şeyde gelmiyor!

Basmane Garı bulunduğu semtten adını almaktadır. Basmane, İzmir'in Konak ilçesinde bulunmaktadır. Basmane, adını Osmanlı İmparatorluğu zamanında bu bölgede kurulmuş ve yüksek çoğunluğu Osmanlı zamanında gayrimüslim diye tanımlanan müslüman olmayanlara ait olan basma kumaş atölye ve işletmelerinden almaktadır. Basma Hane olarak nitelendirilen bu yerler zamanla konuşma dilinde ki ünsüz düşmesiyle birlikte Türkçeye Basmane olarak yerleşmiştir. Basmane bölgesinde birçok eski Türk ve gayrimüslim konutları bulunmaktadır. Yaklaşık 1850'li yıllara kadar  Yahudi toplumu ve Türk toplumu bu bölgede birlikte yaşamışlardır. Basmane bölgesi içinde Basmane tren garı ve İzmir Enternasyonel fuar alanı şimdiki adıyla Kültür Park bulunmaktadır.

Basmane Garı'nın Yapılma Nedeni?

17. yy’da kervan yolları üzerinde bulunan Smirna’nın yani İzmir’in, bu rotadaki ticari faaliyetlere eklemlenmeye başlaması süreci; 19. yy’a gelindiğinde İzmir’de yaşayan Levantenler ve ticari amaçla gelen yabancı tüccarların da etkisi ile tepe noktasına ulaşmıştır. Fakat Basmane Gar’ı örneğinde ki benzer durum Alsancak’ta bulunan Punta Gar’ı olarak bilinen Alsancak Gar’ında da olduğu gibi asıl amaç zayıflayan Osmanlının, artık merkezi yönetim anlamında da otoritesini kaybetmiş büyük bir imparatorluğun yer altı ve yer üstü kaynaklarını kendi topraklarına peşkeş çekebilmek adına yaptıkları demir ağlardır. Bu şekilde ülke, yağmalanmanın yanı sıra olası bir isyan vb. durumda düşman askerlerinin ulaşımı da Trenler yardımı ile yapılabilecekti.

Fakat burada kafama takılan tek bir şey var, bazı kaynaklarda Bu yapının mimarının Gustav Eiffel olduğuna dair fikirler ifade edilmiştir. Bu kaynaklar doğruyu söylüyorsa şayet; Anadolu'nun sadece yeraltı ve yerüstü kaynaklarının talanı söz konusuysa, bu kadar büyük bir mimarın bu yapıda görevlendirilmesi fikri çok da mantığa uygun bir seçim olarak görünmemektedir.

Basmane Garı,1876 yılında ünlü Fransız şirketi Regi Generale  tarafından inşa edilmiştir. Klasist tarzda yapılmıştır. Aynı tarihte Fransa’da inşa edilen Lyon Gar’ının da ikizidir.

Tarihi Basmane Garı; dikdörtgen bir kütleye sahip olmakla beraber; aynı zamanda simetrik bir plana sahiptir. Cephe kesme taş, giriş bölümü algılanması adına üç kat, yapı ise iki kat olarak tasarlanmıştır. 1. kat lojman olarak düşünülmüştür. Yapı dahilinde, bekleme salonu, peronlar, atölyeler ve idari ofisler ile birlikte hizmet için yapılmış bölümlerde vardır ve bu hali ile işlevsel rasyonel bir tarzda inşa edildiğini söyleyebiliriz.

Yapının ilk evre inşasında giriş bölümün beşik çatıyla örtüldüğü, taş duvarların sıvasız olduğu ve güney cephesinde bir çıkmanın yer aldığı gözlenmektedir. 1922 yılındaki büyük İzmir yangını sonucu büyük hasar görmüştür. Tarihi Basmane Garı 1920 'li yıllara ait,1922 yangınından önceki görünümünü görsellerde bulabilirsiniz. 1926 sonrası TCDD’nin kurulması ile onarımdan geçmiştir bu onarımdan sonra; orta bölümün oldukça dik bir eğime sahip olan bir kırma çatıyla örtüldüğü görülür. İç mekanda işlevler farklılaşsa da, cephe mutlak bir simetri gösterir. Dönemin Neo klasik beğenilerini yansıtan alınlık, pilaster, silme gibi öğeler cepheye yansıtılmıştır.

Yüzlerce kez kullandığım tren garı,çocukluğumdan beri sık sık binerim trenlere bu gardan. Etrafı aşırı derecede fazla yabancı uyruklu insan dolu,Türkçe duymanız oldukça zor. Gar 9 Ekim 2023 itibarıyla hâlâ restorasyon altında. Bir an önce düzelmesi dileğiyle.